| Scheepstype: | Zuid-Hollandse paviljoentjalk | |
| Vaargebied: | Zuid-Holland, met name rond Vinkeveen en Amsterdam | |
| Gebruiksdoel: | Vervoer van zand, baggerslib, aardappelen, bieten en later puin voor dijkverzwaring | |
| Werf en bouwjaar: | P. van Dam te Oude Wetering, 1894 | |
| Afmeting: | 19,1m x 3,96m | |
| Bijzonderheden: | paviljoendek en helmstok |
Geschiedenis
Schipper Nicolaas Verhoek laat in het jaar 1894 een Tjalk bouwen van het type “paviljoen, roer-over- boord”. Met het paviljoen bedoelen we het verhoogde achterdek achterop. Daaronder is de woning van de schipper.
Nicolaas vervoert met het schip dagelijks diverse vrachten terwijl zijn vrouw in Vinkeveen aan de wal woont.
Halverwege de jaren 30 laat zoon Klaas, die het schip inmiddels van zijn vader heeft overgenomen, er gangboorden in maken en een den met krui-luiken. Daarmee verhoog je het ruim. Het laadvermogen neemt hiermee toe met bijna 10 ton. Klaas vaart het schip met zijn vrouw en uiteindelijk 9 kinderen. Die wonen allemaal in het paviljoen onder het achterdek, kun je je dat voorstellen?
In de oorlog weet hij met allerhande vrachtklussen het hoofd boven water te houden. Volgens een verhaal vervoert hij in 1944/45 aardappelen vanuit Friesland naar Zuid-Holland. Voor de oversteek over het IJsselmeer schildert hij uit voorzorg de Nederlandse driekleur op het achterdek!
Na de oorlog is het plaatsen van een dure verbrandingsmotor in dit kleine schip geen optie. Het schip wordt verkocht. Vanaf 1948 tot op heden kent het schip nog zes andere eigenaren. Het schip wordt vanaf dan al gebruikt voor wonen, varen en recreëren. Verbouwingen, restauraties en onderhoudswerk hebben het schip gemaakt tot wat het nu is.
Bijzonder detail
Het hele achterdek is de moeite van het bekijken waard. Allereerst het grote paviljoendek: het verhoogde stuk achterop. Dat loopt mooi op met de lijn van het schip. Daaronder is dus de woning.
Het roer hangt erachter, dat heet ook wel ‘roer-over-boord’. Om dan nog goed te kunnen sturen, is een hele lange helmstok nodig. Deze is bijzonder mooi: geklonken en van ijzer. Op het roer achterop zie je een fraaie roerklik en vooraan een mooie knop en greep.
Scheepstype
De Breevaart is een paviljoentjalk. Dit is een speciale tjalk, waarbij de woning zit in het gedeelte van het achterdek boven het achteronder, dat tot de potdeksel verhoogd is: het paviljoen, ook wel roefachteronder genoemd. Deze zijn meestal in Zuid-Holland gemaakt.
