MONUMENTALE SCHEPEN SFEERVOLLE HAVEN HISTORISCHE HAVENSTAD

 

Vriendschap van Selzaete

Scheepstype: staalijzeren klipper
Vaargebied: door heel Nederland, vooral op de rivieren en Zeeuwse wateren
Gebruiksdoel: vervoer van vracht
Werf en bouwjaar: 1904, van den Adel te Papendrecht
Afmeting: 24,90m x 5,30m
Bijzonderheden: past precies in de Roosendaalse sluis

Geschiedenis
Schepen worden soms zo gebouwd dat ze precies in een sluis passen, of precies onder een brug door kunnen. Zo is een vaargebied bereikbaar met de grootst mogelijke inhoud. Dat is ook gebeurd bij de Vriendschap van Selzaete: de afmetingen van dit schip zijn afgestemd op de Roosendaalse sluis.

Het schip is gebouwd om al zeilend vracht te vervoeren. Zoals zoveel zeilschepen komt er na een tijd toch een motor in. Voor de Vriendschap geldt dat er begin twintiger jaren een 40 pk Kromhout wordt ingebouwd.

Het is bekend dat de Vriendschap van 1950 tot de 70-er jaren cement vervoert van Maasbracht naar Kampen en Alphen a/d Rijn. Daarna vaart het tot 2000 op de Hollandse IJssel en in de Rotterdamse havens.

De klipperkop is ooit (mogelijk na aanvaringsschade) rechtgetrokken. In 1986 is een veel zwaardere Scania Vabis 154 pk motor ingebouwd en werd een dubbelroer aangebracht.

Bijzonder detail
Van achter naar voren gezien loopt het schip omlaag tot bij de zwaarden. Daarna gaat het schip weer omhoog naar de kop. Dat heet de ‘zeeg van het schip’.

Het is niet gemakkelijk om een schip zo te maken, dus waarom zit er een zeeg in het schip? Die kromming zorgt ervoor dat het schip beter op de golven ligt. Daarom heeft een schip dat op groot water vaart, een grotere zeeg dan een schip dat van oorsprong gebouwd is voor rivieren. De Vriendschap van Selzaete staat bekend om haar prachtige zeeg.

Bijzonder verhaal
Een oud eigenaar vertelde aan de huidige eigenaren dat hij vroeger gespaard had om het schip te moderniseren, zodat het niet meer op een oud zeilschip zou lijken. Hij verhoogde de roef en zette er grote ramen in, plaatste een stuurhut en trok de kop recht. Hij moest erg lachen toen hij hoorde dat de huidige eigenaren het schip weer helemaal origineel willen maken en dus al deze aanpassingen weer teniet zullen doen.

Scheepstype
De Vriendschap van Selzaete is een klipper. Dit type schip is een van de laatste ontwikkelingen in de zeilende binnenvaart. Een snel zeilschip, dat zijn uitwaaierende voor- en achtersteven met roer met een hennegatkoker ontleent aan de zeeklippers en schoeners, maar het platte vlak en de zijzwaarden van de traditionele zeilende binnenschepen. De klipper had meestal één mast, op bokkepoten strijkend, en een boegspriet, waaraan grootzeil, fok en kluiver gevoerd werden. De vallen en schoten stonden op lieren. Zij werden vanaf het eind van de negentiende eeuw tot ongeveer 1930 gebouwd, vooral in Zuid-Holland en Noord-Brabant.

 

terug naar overzicht