MONUMENTALE SCHEPEN SFEERVOLLE HAVEN HISTORISCHE HAVENSTAD

 

Gouwestroom

Scheepstype: Beurtvaarder
Vaargebied: Hollandse IJssel en de Gouwe
Gebruiksdoel: Beurtvaart, droge lading: van bulk tot stukgoed
Werf en bouwjaar: 1924, Wed. Duyvendijk te Gouderak
Afmeting: 24,95m x 3,90m
Bijzonderheden: kromme luikenkap en kruiluiken

Geschiedenis
De Gouwestroom komt in 1924 onder de naam ‘Risico’ in de vaart en heeft tot 1941 zand gevaren, voornamelijk op de Hollandsche IJssel. Tot begin jaren ’40 wordt ze bewoond door de familie Snoei: twee volwassenen en twee kinderen in het achteronder van slechts 13m2 ! Tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt men de ‘Gouwestroom’ voor het vervoeren van wasgoed voor de Duitsers.
Vanaf 1946 heeft het schip als ‘Gouwestroom’ in de beurtvaart van Boskoop naar de Zaanstreek gevaren voor Motordienst Wed. A. van den Bos. Lange tijd gaat dit goed. Maar in de jaren ‘70 wordt deze manier van vrachtvervoer overgenomen door vrachtwagens. De Gouwestroom is te klein om op een andere manier in de binnenvaart geld te kunnen verdienen. De schipper stopt in 1988.
De huidige eigenaar koopt het schip in 2002 en woont sindsdien op de 13m2 van de roef, zonder stromend water, maar met elektriciteit, zolang hij het laadruim verbouwt tot woning. Het hijstuig uit de beroepsvaart is nog altijd aanwezig en is operationeel.

In de roef is het originele interieur uit de oude tijd nog geheel aanwezig. Zo zijn er twee slaapkooien, een granito aanrecht met handpomp, inbouwkastjes, een toilet en een houten schouw met houtkachel ondergebracht in de slechts 13m2 grote roef.

Bijzonder verhaal
Midden jaren ‘50 komt het schip in aanvaring met een brug in Amsterdam. Normaal kan het schip hier altijd onder door. Door golven van een marineschip komt ze net wat hoger uit en raakt zij met de kop de brug. De brug is hierdoor dusdanig beschadigd dat de schipper twee weken een Scheveningse cel in moet omdat hij op dat moment de schade niet kan vergoeden.

Slimme oplossingen
Aan de zijkant van de opbouw van het schip, de den, zijn krui-luiken aangebracht. Deze luiken kunnen naar boven weggeschoven worden, zodat de onderkant van het krui-luik gelijk is met de bovenkant van de buitenste zijkant van het schip, het potdek. Hierdoor is het mogelijk om van stuurboord naar bakboord een plankier over het laadruim te leggen. De lading kon dan met kruiwagens gemakkelijk in het ruim gestort worden.

Op de stalen luikenkap kon ook lading worden gestapeld. Dit heet deklast. Door de licht gebogen vorm van de luiken kon de deklast behoorlijk zwaar zijn.

De originele houten stuurhut is eigenlijk meer een schuilhut. Deze kan heel gemakkelijk gedemonteerd worden. Zo kon het schip als het nodig was onder een lage brug door.

Scheepstype
De Gouwestroom is een stalen beurtmotor. De beurtmotor is een motorschip, dat gebruikt werd voor beurtdiensten. De opkomst van deze motorschepen berust op de komst van de eerste ‘gloeikopmotoren’, die het mogelijk maakten om relatief kleine en lichte motoren in te bouwen. Vanwege de vaste trajecten werd er vaak niet aan boord gewoond, maar was er wel een bemanningverblijf, meestal onder het voordek.

terug naar overzicht